در سال های اخیر با توجه به راه اندازی دانشگاه آسانسور فعالیت های خوبی در بحث سرویس و نگهداری آسانسور آغاز شده است که امیدواریم به این موضوع و موارد مشابه توجه بیشتری شود. بهترین راهنما در مورد نوع، مقدار و زمان تعویض روغن موتور یا گیربکس، کاتالوگ ها یا دفترچه های راهنمای سازنده گیربکس یا جداول معادل آن است که همراه با گیربکس ها ارسال می شود.

شرکت های گوناگونی آسانسور تولید می کنند. بسیاری از محصولات آنها خصوصا” انواع موتورگیربکس های آسانسور در بازار ایران وجود دارد، نام تعدادی از این شرکتها به شرح زیر می باشد:

• شیندلر Schindler
• اوتیس Otis
• تی سن کروپ ThyssenKrupp
• آلبرتو ساسی Alberto Sassi
• مونتانری Montanati
• زیلابگ Ziehl Abegg
• نوا ام جی آی Nouva M,G,
• الکمپ Elcomp
• سیکور Sicor
• میتسوبیشی Mitsubishi
• توشیبا Toshiba
• شارپ Sharp
• کنه Kone
• آ ا گ AEG
• GEM

چند سالی است که بعضی از این شرکتها حذف مصرف روغن و مواد نفتی در موتور آسانسور را در طراحی های جدید اعمال نموده اند. (با حذف گیربکس) ، گرچه در بعضی از انواع موتورگیربکس های آسانسور گروهی از این شرکتها از روغن موتور Lifetime استفاده می شود که اعلام شده نیاز به تعویض آن نیست، اما بخش عمده موتورگیربکس های موجود در ایران از نوعی است که نیاز به تعویض روغن دارد.

روغن های مورد مصرف معمولا” به دو دسته تقسیم می شوند:

1. روغن های معدنی Mineral که از خانواده روغن های معمولی هستند و از تقطیر و فراوری نفت خام بدست آمده و با مواد افزودنی مخلوط می گردد که بیشتر در صنایع خودروسازی کاربرد دارد.
2. روغن های مصنوعی Synthetic  که این نوع تا حدودی مناسب آسانسور بوده و توسط پتروشیمی و بر اساس فرایندهای پیچیده شیمیایی تولید می گردد و دارای تحمل حرارتی بالاتری می باشد، این نوع روغن از کیفیت و عمر بالایی برخوردار و بعضی از این نوع روغن عمر طولانی دارد.

مهمترین وظیفه روغن ها:

+ روانکاری و کاهش اصطکاک

+ انتقال حرارت

+ جلوگیری از زنگ زدگی

+ پاک کنندگی و تعلیق ذرات حاصل از سایش

+ ضربه گیری

+ کاهش مصرف انرژی،.

نوع گیربکس

در گیربکس های حلزونی، مش بندی کشویی چرخ دنده ها با یکدیگر باعث تماس بیشتر بین دندانه ها و اصطکاک بیشتر می شود. اصطکاک بیشتر منجر به تولید گرمای بیشتر می شود و باید لایه ضخیم تری از روان کننده روی چرخ دنده ها باقی بماند، حجم ویسکوزیته بالاتر برای این کاربرد مناسب است. برعکس، در چرخ دنده های حلزونی (مورد استفاده در موتورهای آسانسور) که از شبکه بندی غلتکی استفاده می کنند، روان کننده هایی با چسبندگی کمتر مناسب ترند. توجه به این نکته مهم است که سرعت‌های بالاتر (گیربکس‌هایی با ضریب تبدیل کمتر) گرمای بیشتری تولید می‌کنند و ویسکوزیته روغن مصرفی ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد.

انتخاب صحیح  روغن گیربکس

همه تولیدکنندگان روانکار دستورالعمل های عملکردی را برای محصولات خود صادر می کنند. سازندگان آزمایشات آزمایشگاهی را برای تعیین ویسکوزیته روغن مناسب برای شرایط عملیاتی مختلف انجام داده اند. به طور کلی، اکثر چرخ دنده های مارپیچی که در یک محیط صنعتی کار می کنند، از 40 درجه سانتی گراد (104 فارنهایت) برای سرعت های بالاتر (3000 دور در دقیقه) تا SAE 40 برای سرعت های پایین با SAE10W عملکرد خوبی دارند. دمای محیط کمتر این محدوده را از SAE 10W به SAE 20W تغییر می دهد.

استفاده از روغن های نامناسب

استفاده از مواد روان کننده با ویسکوزیته نادرست می تواند به جعبه دنده شما آسیب برساند. اعداد SAE پائین ضخامت مناسب الاستوهیدرودینامیکی روی دنده ها ایجاد نمیکنند که امکان تماس مستقیم فلز با فلز بین چرخ دنده ها و یاتاقان ها را فراهم می کنند. روان کننده های خیلی چسبناک یک لایه ضخیم ایجاد می کنند که می تواند دمای داخلی (مخزن) بالا ببرد و منجر به آسیب شود.

هرگز از روغن موتور در گیربکس دنده استفاده نکنید. روغن های موتور با گرانروی های متعدد ، به عنوان مثال SAE 10W40 ، و افزودنی هایی که محصولات جانبی احتراق را به دام می اندازند ، تولید می شوند . روغن موتور در گیربکس دنده کف میکندکه باعث تسریع در فرسودگی چرخ دنده ها می شود زیرا دمای درونی روغن را مختل می کند . اعداد ویسکوزیته روغن موتور با روغن دنده متفاوت است. روغن موتور SAE 40 گرانروی روغن دنده SAE 90 است. این اختلافات توسط مواد افزودنی موجود در روغن ایجاد می شود.

زمان تعویض روغن گیربکس موتور آسانسور

روغن دنده های گیربکس را می پوشاند. شما باید روغن گیربکس خود را به عنوان بخشی از برنامه تعمیر و نگهداری خود به طور منظم تعویض کنید.

اکثر سازندگان توصیه می کنند روغن را بعد از 2500 ساعت کارکرد یا 12 ماه تعویض کنید. این زمان ممکن است برای روغن های مصنوعی بیشتر باشد.

در حالت ایده‌آل، شما باید یک برنامه آزمایش روغن برای همه گیربکس‌های خود در نظر بگیرید. این برنامه برای آسانسورهایی طراحی شده است که قبل از خراب شدن گیربکس به نگهداری صحیح آن فکر می کنند. تهیه روغن صحیح برای گیربکس برای طول عمر بیشتر آن بسیار مهم است، عوامل موثر در تعیین روغن صحیح در جدول زیر خلاصه شده است.

روغن گیربکس معمولی (واسکازین)

روغنهای گیربکسهای صنعتی یا واسکازین برای روانکاری یاتاقانها ایده آل هستند. اگر هر دو چرخ دنده و یا یاتاقان از یک سیستم روان شوندروغن گیری مجدد مداوم با استفاده از سیستم روانکاری پاششی ترجیح داده می شود .زیرا روغن گیربکسهای صنعتی مهار R&O به سطح دندانه نمی چسبند. می توان از آنها برای خنک کردن چرخ دنده و تمیز کردن سطوح دندانه ها از براده سایش استفاده کرد.

روغن گیربکس فشار بالا (EP)

روان کننده های EP برای استفاده با چرخ دنده ، مورب مستقیم ، مورب مارپیچ ، مارپیچ ، وگیربکس از نوع هیپوئید توصیه می شوند .

روان کننده های دنده EP ممکن است حاوی مواد شیمیایی فعالی باشند که برای مواد برنجی یا برنزی خورنده هستند. هنگامی که آلیاژهای برنج در داخل گیربکس وجود دارد، نباید از روان کننده دنده EP استفاده شود. به طور کلی استفاده از این نوع روغن در گیربکس موتور آسانسور توصیه نمی شود.

روان کننده های دنده در طیف وسیعی از اندازه ها و سرعت ها و دمای محیط از -5 درجه فارنهایت تا 250 درجه فارنهایت (15- تا 121 درجه سانتیگراد) عملکرد خوبی دارند. .

استفاده از روان کننده های دنده EP نمی تواند نقص های ساختاری یا مکانیکی گیربکس را جبران کند. استفاده از روان کننده های دنده EP در این شرایط فقط خرابی نهایی گیربکس را برای مدت کوتاهی به تاخیر می اندازد.

روغن گیربکس مرکب

روغن انتقال مرکب عمدتاً برای روانکاری گیربکس حلزونی استفاده می شود. هنگامی که دندانه های دنده بالا می لغزند به یک عامل کاهنده اصطکاک برای کاهش گرما و بهبود کارایی نیاز دارد. سورفکتانت که یک روغن چرب یا مصنوعی است از سایش لغزش جلوگیری می کند و روانکاری لازم را برای کاهش سایش لغزشی فراهم می کند.

استفاده از آنها به دمای بالاتر از 180 درجه فارنهایت (82 درجه سانتیگراد) محدود می شود. روانکاری مداوم از طریق اسپری یا سیستم روانکاری چرخ دنده در گردش ترجیح داده می شود زیرا روغن های دنده صنعتی R&O به سطح دندانه های دنده نمی چسبند. می توان از آنها برای خنک کردن چرخ دنده و شستن سطوح چرخ دنده از ذرات یا زباله های فرسوده استفاده کرد.

جمع بندی

به طور کلی در این مقاله سعی کردیم تا ویژگی‌های روغن موتور گیربکس آسانسور پردازیم. هر کدام از این محصولات، برتری‌های خاص خود را دارند که با توجه به اولویت‌هایتان، می‌توانید بهترین انتخاب را داشته باشید. مهمترین چیزی که باید در مورد نیک اویل بدانید این است که ما همیشه وب سایت خود را برای ارائه داده‌های مناسب و مرتبط به روز می‌کنیم. بنابراین برای با خبر شدن از جدیدترین محصولات، ما را دنبال کنید.

مطالب مرتبط