دستگاههای تراش از مهمترین تجهیزات در صنایع فلزکاری و ساخت قطعات هستند و دقت عملکرد آنها تا حد زیادی به روغنکاری صحیح وابسته است. انتخاب روغن دستگاه تراش مناسب میتواند باعث کاهش اصطکاک، جلوگیری از استهلاک زودهنگام قطعات و افزایش طول عمر دستگاه شود.
استفاده از روغن نامناسب، علاوه بر کاهش کیفیت سطح قطعات تراشخورده، میتواند منجر به مشکلاتی مانند افزایش حرارت، خرابی گیربکس و حتی آسیبهای جدی به سیستم هیدرولیک دستگاه شود.
در این مقاله، بهطور کامل بررسی میکنیم که چه روغنی برای دستگاه تراش مناسب است، انواع روغن تراشکاری را معرفی میکنیم، ویژگیهای بهترین روغن گیربکس دستگاه تراش را توضیح میدهیم و در نهایت شما را برای انتخاب و خرید روغن مناسب راهنمایی خواهیم کرد.
انواع روغن دستگاه تراش

انتخاب روغن دستگاه تراش به نوع عملیات، سرعت تراشکاری، جنس قطعه و طراحی دستگاه بستگی دارد. در این بخش، پرکاربردترین انواع روغنهایی را که برای دستگاههای تراش سنتی و CNC مورد استفاده قرار میگیرند، بررسی میکنیم:
۱. روغن تراشکاری (Cutting Oil)
روغن تراشکاری یا روغن برش یکی از مهمترین روانکنندهها در عملیات تراشکاری است. این روغن مستقیماً در ناحیه تماس ابزار و قطعه کار استفاده میشود و وظایف اصلی آن عبارتاند از:
- کاهش اصطکاک و سایش ابزار
- خنککردن ابزار و قطعه
- بهبود کیفیت سطح قطعات تراشخورده
- افزایش طول عمر ابزار
مزایای استفاده از روغن تراشکاری:
- جلوگیری از سوختگی قطعه در دماهای بالا
- بهبود عملکرد ابزار برش
- کاهش لرزش و صدای اضافی حین تراش
کاربردها:
- مناسب برای تراش فولاد، آلومینیوم، چدن و سایر فلزات
- قابل استفاده در دستگاههای تراش دستی و CNC
۲. روغن محلول در آب (Soluble Cutting Fluid)
این نوع روغن ترکیبی از روغن معدنی و آب است و برای مواقعی استفاده میشود که خنککنندگی بالا اهمیت بیشتری نسبت به روانکاری دارد.
ویژگیهای اصلی روغن محلول در آب:
- کاهش دمای ابزار و قطعه در سرعتهای تراش بالا
- جلوگیری از تغییر شکل و تابیدگی قطعه کار
- سازگاری با عملیات سنگزنی و سوراخکاری دقیق
مزایا:
- قیمت اقتصادی
- افزایش عمر ابزار تراش
- مناسب برای قطعات حساس به حرارت
نکات نگهداری:
- نیاز به کنترل مداوم غلظت
- جلوگیری از رشد باکتری و بوی نامطبوع
- تعویض دورهای محلول برای حفظ کیفیت
درباره روغن محلول در آب در مقاله روغن محلول در آب چیست بیشتر بخوانید.
۳. روغن هیدرولیک دستگاه تراش (Hydraulic Oil)
در دستگاههای تراش مدرن و CNC، سیستمهای هیدرولیک نقش مهمی در حرکت محورهای دستگاه، گیرهها و ابزارها دارند. استفاده از روغن هیدرولیک مناسب برای عملکرد دقیق و بدون لرزش دستگاه ضروری است.
ویژگیهای یک روغن هیدرولیک مناسب:
- پایداری حرارتی بالا و مقاومت در برابر اکسیداسیون
- سازگاری با واشرها، اورینگها و قطعات لاستیکی
- داشتن افزودنیهای ضد سایش (AW) و ضد زنگزدگی
گریدهای متداول روغن هیدرولیک دستگاه تراش:
- ISO VG 32 → مناسب برای دماهای پایین و سرعت بالا
- ISO VG 46 → پرکاربردترین گرید برای دستگاههای CNC
- ISO VG 68 → مناسب برای دستگاههای سنگین و شرایط کاری سخت
بیشتر بخوانید: روغن هیدرولیک چیست؟
۴. روغن پایه نفتی (Mineral Base Oil)
روغنهای پایه نفتی عمدتاً برای گیربکس دستگاه تراش و بخشهای انتقال قدرت استفاده میشوند. این روغنها به دلیل قیمت مناسب و در دسترس بودن، انتخابی اقتصادی برای بسیاری از کارگاهها هستند.
مزایا:
- روانکاری مناسب و کاهش سایش
- قیمت اقتصادی و تأمین آسان
- قابلیت ترکیب با افزودنیهای بهبوددهنده
معایب:
- مقاومت پایینتر در دما و فشار بالا
- اکسیداسیون سریعتر نسبت به روغنهای سنتتیک
بهترین کاربردها:
- دستگاههای تراش سنتی و گیربکسهای ساده
- محیطهای کاری با فشار متوسط و دمای کنترلشده
مقایسه انواع روغن تراشکاری
| نوع روغن | کاربرد اصلی | مزایا | معایب | گریدهای رایج |
|---|---|---|---|---|
| روغن تراشکاری | روانکاری و خنککنندگی ابزار | کاهش اصطکاک، بهبود کیفیت سطح | قیمت بالاتر نسبت به سایر روغنها | ISO VG 32-68 |
| روغن محلول در آب | خنککنندگی قطعه و ابزار | کنترل دما، افزایش طول عمر ابزار | نیاز به نگهداری مداوم | بسته به غلظت محلول |
| روغن هیدرولیک | سیستمهای هیدرولیک دستگاه | پایداری حرارتی، کاهش سایش | نیاز به فیلتر و تعویض دورهای | ISO VG 32/46/68 |
| روغن پایه نفتی | گیربکس و انتقال قدرت | قیمت اقتصادی، در دسترس بودن | اکسیداسیون سریعتر | SAE 90-140 |
وظایفی که روغن دستگاه تراش باید انجام دهد
یک روغن دستگاه تراش باکیفیت باید چندین عملکرد حیاتی را بهطور همزمان انجام دهد:
- روانکاری: کاهش اصطکاک بین ابزار، قطعه و گیربکس
- خنککنندگی: جلوگیری از افزایش بیش از حد دما
- محافظت در برابر خوردگی: جلوگیری از زنگزدگی و اکسیداسیون قطعات
- بهبود کیفیت سطح قطعه: ایجاد سطح صیقلی و دقیقتر
- کاهش لرزش و نویز: افزایش دقت تراش و کاهش صدای دستگاه
ویژگی بهترین روغن برای گیربکس دستگاه تراش چیست؟
روغن گیربکس دستگاه تراش باید دارای ویژگیهای خاصی باشد که بتواند از دستگاه محافظت کند و کار خود را به خوبی انجام دهد.
- شاخص ویسکوزیته پایدار: حفظ روانکاری در دماهای مختلف
- افزودنیهای ضد سایش: جلوگیری از خرابی دندهها و بلبرینگها
- پایداری اکسیداسیونی: جلوگیری از تشکیل رسوبات و لجن در گیربکس
- جلوگیری از کفکردگی: تضمین انتقال قدرت یکنواخت
به طور کلی در روغنهای دنده صنعتی کیفیت روغن خیلی مهم است؛ زیرا این دستگاهها شرایط کاری سخت و سنگینی دارند که سبب میشود نیاز به محافظت بیشتر و روانکاری قویتری دارند. برای اینکه درباره روغنهای دنده صنعتی بیشتر بخوانید به مقاله روغن دنده صنعتی | راهنمای کامل انواع، کاربردها و انتخاب بهترین برند مراجعه کنید.
ویسکوزیته روغن دستگاه تراش
ویسکوزیته یا غلظت روغن یکی از مهمترین معیارها در انتخاب روغن است. اگر روغن بیش از حد رقیق باشد، روانکاری کاهش مییابد و اگر بیش از حد غلیظ باشد، جریان روغن کند شده و قطعات تحت فشار قرار میگیرند.
- برای گیربکس دستگاههای تراش سبک: ISO VG 32 یا 46
- برای دستگاههای CNC متوسط: ISO VG 46
- برای دستگاههای تراش سنگین: ISO VG 68 یا SAE 140
پایه روغن گیربکس دستگاه تراش چقدر است؟
روغن گیربکس دستگاه تراش معمولاً بر پایه دو گروه اصلی تولید میشود:
- پایه نفتی (Mineral): اقتصادی و در دسترس، مناسب دستگاههای سنتی
- پایه سنتتیک (Synthetic): مقاومت حرارتی و پایداری بالاتر، مناسب دستگاههای CNC
نحوه استفاده از روغن گیربکس در دستگاه تراش
- بازدید منظم سطح روغن و اطمینان از کافی بودن حجم آن
- تعویض دورهای روغن هر ۶ تا ۱۲ ماه بر اساس ساعات کارکرد دستگاه
- تمیز کردن فیلترها و گیربکس قبل از پر کردن روغن جدید
- استفاده از روغن استاندارد و توصیهشده توسط سازنده دستگاه
نیک اویل؛ مرجع تخصصی روغن دستگاه تراش
فروشگاه نیک اویل با سالها تجربه در تأمین انواع روغنهای صنعتی، بهترین گزینه برای خرید روغن تراشکاری، روغن محلول در آب، روغن هیدرولیک و روغن گیربکس دستگاه تراش است.
- ارائه محصولات باکیفیت از برندهای معتبر
- مشاوره تخصصی در انتخاب بهترین روغن متناسب با دستگاه
- ارسال سریع و پشتیبانی کامل
برای خرید بهترین روغن دستگاه تراش همین حالا با کارشناسان نیک اویل تماس بگیرید و از مشاوره رایگان بهرهمند شوید.
نتیجهگیری
انتخاب روغن دستگاه تراش مناسب نه تنها به افزایش طول عمر دستگاه کمک میکند، بلکه کیفیت تراشکاری و بهرهوری کارگاه را هم بهطور چشمگیری بهبود میبخشد.
چه به دنبال روغن تراشکاری خالص باشید، چه روغن محلول در آب یا روغنهای گیربکس و هیدرولیک، نیک اویل مرجع مطمئن شما برای تأمین محصولات باکیفیت است.
منابع:
All About Lathe Oils And How To Use Them
Which Oil Is Best for Lathe Machine
سوالات متداول
۱. نوع روغن دستگاه تراش تبریز چیست؟
معمولاً برای دستگاههای تراش تبریز از روغن تراشکاری ISO 68 یا روغن گیربکس SAE 90 استفاده میشود.
۲. بهترین روغن برای دستگاه تراش CNC چیست؟
روغنهای سنتتیک با ویسکوزیته ISO VG 46 بهترین عملکرد را برای دستگاههای CNC دارند.
۳. هر چند وقت یکبار باید روغن دستگاه تراش را تعویض کرد؟
بسته به ساعات کارکرد، معمولاً هر ۶ تا ۱۲ ماه یا بعد از ۱۰۰۰ ساعت کار توصیه میشود.
۴. آیا میتوان از روغن هیدرولیک در گیربکس دستگاه تراش استفاده کرد؟
خیر، روغن هیدرولیک برای سیستمهای هیدرولیک طراحی شده و برای گیربکس توصیه نمیشود.
۵. تفاوت روغن محلول در آب و روغن تراشکاری خالص چیست؟
روغن محلول در آب خنککنندگی بیشتری دارد، اما روغن تراشکاری خالص روانکاری بهتری ارائه میدهد.